PRZESIEWOWE BADANIA MOWY
We wrześniu i październiku 2022r. przeprowadzone zostaną w przedszkolu przesiewowe badania mowy u wszystkich dzieci.
W badaniu sprawdzane są:
- stan rozwoju mowy dziecka
- sposób oddychania
- sposób połykania
- budowa aparatu mowy
- sprawność narządów mowy
- poprawność artykulacyjna mowy
- rozumienie mowy
- zasób słownictwa czynnego
Po zakończeniu diagnoz rodzice otrzymają informację o wyniku badania oraz zostaną zaproszeni na indywidualne konsultacje.
Marta Piotrowska - logopeda
Czy moje dziecko ma kłopoty ze słuchem?
Dziecko uczy się mówić poprzez naśladowanie słyszanych w otoczeniu dźwięków oraz kontrolę nad własnym głosem.
Nauka mowy jest najintensywniejsza w ciągu pierwszych 18 miesięcy życia, a pierwsze 2-3 lata życia są okresem krytycznym dla jej rozwoju.
Badanie słuchu jest więc bardzo istotne, gdy rozwój mowy oraz funkcjonowanie dziecka budzą niepokój.
Zachęcam Rodziców do uważnego obserwowania reakcji słuchowych dziecka oraz do samodzielnego wykonania testu, który pozwoli wykryć nieprawidłowości już na wczesnym etapie życia.
test /fileget/sprawdz-to-z-dzieckiem.pdf
Marta Piotrowska - logopeda
WSPOMAGANIE ROZWOJU MOWY
W rozwoju mowy ogromną rolę spełnia środowisko w jakim dziecko się wychowuje, a codzienny kontakt z rodziną i rówieśnikami dostarcza nowych doświadczeń i pozwala nabywać wiele nowych umiejętności językowych.
Również w terapii logopedycznej ogromną rolę odgrywają rodzice. Aktywny udział w terapii poprzez kontynuację ćwiczeń w domu jest niezbędnym warunkiem efektywnego korygowania wad wymowy.
W ramach ćwiczeń domowych bardzo ważna jest systematyczność i konsekwencja. Ćwiczenia powinny być prowadzone codziennie i trwać ok.10-15 minut.
Poniżej przedstawiam kilka podstawowych zasad, o których trzeba pamiętać podczas prowadzenia ćwiczeń wspomagających rozwój mowy.
- zajęcia wspomagające rozwój mowy i/lub korygujące wady wymowy powinny być dla dziecka przyjemnością, zabawą, jednym ze sposobów spędzania czasu z rodzicami
- cel zabawy powinien być określony i w miarę możliwości konsekwentnie realizowany
- ćwiczenia nie powinny być zbyt trudne, bo dziecko szybko się zniechęci, nie mogą być jednak za łatwe, ponieważ staną się nudne
- czas trwania ćwiczeń powinien być dostosowany do wieku i możliwości dziecka - im dziecko młodsze, tym krótszy czas ćwiczeń
- w prowadzeniu ćwiczeń warto być elastycznym, podążać za dzieckiem.
Nawet codzienne, żmudne ćwiczenia usprawniające aparat artykulacyjny można urozmaicać poprzez opowiadanie ich w formie bajki:
„Sowa sprząta swoje mieszkanie”
Sowa rozejrzała się po swojej dziupli (dzieci przesuwają językiem po podniebieniu górnym, wewnętrznych ścianach policzków, podniebieniu dolnym). Zauważyła duży bałagan. Postanowiła zrobić porządek. Zaczęła od odkurzania sufitu dziupli (przesuwają czubkiem języka od przodu do tyłu jamy ustnej po podniebieniu górnym), zdjęła też firanki (liczą czubkiem języka górne zęby) i włożyła je do pralki (motorek wargami). Po chwili pralka zaczęła płukanie firan („przepychają" powietrze wewnątrz jamy ustnej). Sowa odkurzyła też ściany (przesuwają czubkiem języka po wewnętrznej ścianie policzków) oraz podłogę (przesuwają czubkiem języka po podniebieniu dolnym w okolicach łuku zębowego). Rozwiesiła firany (ponownie liczą czubkiem języka górne zęby). Sowa była bardzo zadowolona z wykonanej pracy i szeroko się uśmiechnęła (rozciągają szeroko usta). Dumna wyjrzała z dziupli i rozejrzała się wokoło (poruszają językiem ruchem okrężnym na zewnątrz jamy ustnej). Spojrzała w górę (dzieci sięgają czubkiem języka w kierunku nosa), spojrzała w dół (sięgają czubkiem języka w kierunku brody). Rozejrzała się też w prawo (przesuwają czubkiem języka do prawego kącika ust) i w lewo (przesuwają czubkiem języka do lewego kącika ust). Wszędzie był porządek i słychać było śpiewające ptaki (gwiżdżą, naśladują głosy ptaków).
Bibliografia:
Emiluta-Rozya Danuta „Wspomaganie rozwoju mowy dziecka w wieku przedszkolnym” Warszawa 1994
Graban Joanna, Sprawka Roman „Logopedyczne zabawy grupowe dla dzieci od 4 do 7 lat” Warszawa 2004
Marta Piotrowska - logopeda
ZESTAW ĆWICZEŃ DLA DZIECI JĄKAJĄCYCH SIĘ
1. Ćwiczenia oddechowe mające na celu wydłużenie fazy wydechowej:
· dmuchanie na płomyk świecy, długim delikatnym strumieniem powietrza tak, aby płomyk nie zgasł
· bańki mydlane
· dmuchanie na kartkę przyłożoną do ściany tak, aby nie spadła
· dmuchanie do szklanki z wodą
· dmuchanie na piórka
· swobodne oddychanie w pozycji leżącej na brzuchu i na plecach, jak najdłuższy wydech
· gwizdanie, granie na trąbce itp.
2. Ćwiczenia usprawniające aparat mowy
· parskanie wargami
· cmokanie
· ziewanie
· wymawianie powoli samogłosek ze zwróceniem uwagi na prawidłowy układ warg
· oblizywanie warg językiem
· oblizywanie zębów językiem
· kląskanie językiem
· nabieranie powietrza do policzków i powolne wypuszczanie - raz ustami raz nosem
· układanie warg naprzemiennie - uśmiech - kółeczko
· dotykanie językiem do nosa, kącika warg, brody, kącika warg
3. Ćwiczenia fonacyjne
· wybrzmiewanie samogłosek na jednym wydechu, jak najdłużej
· śpiewanie piosenek
· mówienie wierszyków, rymowanej w pozycji leżącej na brzuchu
· mówienie połączone z ruchem np.
- Leżąc na plecach – robimy „rowerek” i wymowa:
Dzik jest dziki, dzik jest zły,
Dzik ma bardzo ostre kły,
Kto spotyka w lesie dzika,
Ten na drzewo szybko zmyka
- Głaskanie wewnętrznej strony dłoni i wymowa:
Ojejku jejku zabrakło mi olejku. (2x)
-
Wymowa rymowanki odwracając - na zmianę - dłonie:
(Leżąc na brzuchu i opierając się na przedramionach ćwiczymy nadgarstki i przy tym mówimy rymowanki.)
Dzik jest dziki, dzik jest zły, dzik ma bardzo ostre kły,
Kto spotyka w lesie dzika,ten na drzewo szybko zmyka.
- Zabawy paluszkowe
- mówienie wierszyków, rozmawianie, opowiadanie usłyszanego tekstu lub treści obrazka w bardzo wolnym tempie (z przedłużaniem samogłosek) -"zabawa w żółwia"
4. Ćwiczenia relaksacyjne - tempo realizacji ćwiczenia bardzo wolne i spokojne
Kładziemy się wygodnie i nieruchomo na plecach.
Oddychamy spokojnie i równo.
Kładziemy obie rączki na brzuszku i zaczynamy oddychać lekko i spokojnie; nasze rączki lekko unoszą się na brzuszku.
Kiedy powietrze wchodzi do naszego brzuszka, rączki lekko unoszą się, a kiedy powietrze wychodzi z nas - rączki opadają.
Oddychamy łagodnie i powoli, lekko i spokojnie.
Powietrze wchodzi do naszego brzuszka przez nosek, a wychodzi buzią.
Buzię wysuwamy do przodu, tak jak do dmuchania na gorącą zupę.
Powietrze wchodzi przez nosek, a wychodzi buzią.
Dmuchamy - chłodzimy zupę.
Powietrze wchodzi przez nosek, a wychodzi buzią.
Dmuchamy - chłodzimy zupę.
Powietrze wchodzi przez nosek, a wychodzi buzią.
Dmuchamy - chłodzimy zupę.
Teraz - oddychamy tylko noskiem.
Oddychamy łagodnie i powoli.
Powietrze jest łagodne, dobre i lekkie.
Jest nam przyjemnie i ciepło, jak pod ciepłą kołderką.
Oddychamy spokojnie i lekko.
Jest nam dobrze i przyjemnie.
Jest nam dobrze i przyjemnie.
Jest nam lekko, jest nam ciepło.
Zatykamy paluszkiem prawą dziurkę od nosa, a lewą mocno wciągamy powietrze. Tą samą dziurką szybko wpuszczamy całe powietrze.
Teraz zatykamy lewą dziurkę od nosa, a prawą mocno wciągamy powietrze. Tą samą dziurką szybko wypuszczamy całe powietrze
(To ćwiczenie wykonujemy trzy razy)
Znowu oddychamy równo i spokojnie.
Oddychamy swobodnie.
Oddychamy zupełnie swobodnie.
Oddychamy równo i spokojnie.
Oddychamy lekko.
Czujemy lekki powiew powietrza na szyi.
Nasza szyja staje się chłodna.
Oddychamy lekko, równo i spokojnie.
Oddychamy lekko, równo i spokojnie.
Oddychamy lekko, równo i spokojnie.
Jest nam lekko. Jest nam dobrze.
Jest nam dobrze i ciepło.
Tylko szyja jest chłodna.
Jest nam dobrze, jak w ciepłym łóżeczku.
Jest nam dobrze, ciepło i przyjemnie.
Otwieramy oczy. Podnosimy do góry rączki. Przeciągamy się.
Mocno. Jeszcze trochę.
Opuszczamy rączki.
Przewracamy się brzuszek.
Leżymy na brzuszku.
Przewracamy się na bok.
Przewracamy się na drugi bok.
I jeszcze raz na brzuszek.
Kulimy się. Jesteśmy teraz tacy mali, jak mały piesek.
Podnosimy się na rękach i kolanach.
Siadamy na piętach i podnosimy ręce do góry.
Przeciągamy się.
Opuszczamy ręce, wstajemy i bawimy się wesoło.
Tańczymy wesoło.
Jest nam dobrze.
Jest nam lekko.
Jest nam wesoło.
Bibliografia:
1. Sobocińska Róża, Stymulacja mózgu oddechem i ruchem (materiały szkoleniowe)
2. Sobocińska R.; Jąkanie - istota, etiologia i metody terapii (materiały szkoleniowe)
3. www.jakajacy.pl
Marta Piotrowska
Logopeda
JAK ROZWIJA SIĘ MOWA?
Począwszy od życia płodowego dziecko rejestruje dźwięki z otoczenia, najlepiej zaś rozpoznaje głos matki.
Już w pierwszym miesiącu życia noworodek krzykiem, płaczem sygnalizuje swoje potrzeby.
Drugi i trzeci miesiąc to okres głużenia. Dziecko wydaje dźwięki typ: ga, aga, acha głównie w chwilach dobrego samopoczucia. Kontynuuje trening narządów artykulacyjnych.
Szósty i siódmy miesiąc życia to okres gaworzenia, czyli powtarzania ciągów sylabowych typu: ba- ba, ma-ma, ta-ta.
Niemowlę coraz lepiej rozumie mowę, reaguje na swoje imię, ton głosu.
Pod koniec pierwszego roku życia wymawia kilka prostych słów, wykonuje polecenia związane z konkretną sytuacją.
Drugi rok życia to okres burzliwego rozwoju mowy. Charakterystyczna jest "lawina" nowych słów, a pod koniec tego okresu dziecko krótkie, proste zdania. W okresie przedszkolnym maluch rozwija możliwości językowe poprzez: wzbogacanie zasobu słów, poznawanie i stosowanie form gramatycznych, prowadzenie dialogów.
Dziecko:
· trzyletnie wykorzystuje w swojej mowie głoski: p,b,m,w,f,t,d,ch,ń,k,g,l oraz ś,ź,ć,dź
· czteroletnie - oprócz wyżej wymienionych, wymawia głoski syczące: s,z,c,dz
· pięcioletnie-głoski sz,ż,cz,dż
· sześcioletnie wymawia wszystkie głoski, buduje swobodne wypowiedzi prawidłowe pod względem gramatycznym
Pamiętajmy , że każde dziecko rozwija się indywidualnie. Niektóre dzieci wcześniej zaczynają posługiwać się prawidłową mową we wszystkich jej aspektach, inne trochę później.
Wszelkie wątpliwości dotyczące rozwoju mowy dziecka warto skonsultować ze specjalistą.
Bibliografia:
1. Dawczak B.; Spychał I.; Syczki - zabawy zgłoskami, Toruń 2005